، زهرا محققیان 1
محمدرضا ستوده نیا *2
چکیده:
امروزه یکی از رویکردهای مهم در پژوهشهای مربوط به علم نشانهشناسی، مطالعات بینامتنی است که یادآور تعامل متون با یکدیگر است. این نوع پژوهشها با کشف و تحلیل نشانههای رابط میان متون، به درک بهتر متن و خوانش نو از آن، کمک میکند. پژوهش حاضر درصدد شناخت و تحلیل چگونگی و میزان تأثیر قرآن کریم بر لفظ و محتوای ادعیه صحیفه امام سجاد)ع(، یکی از میراثهای ارزشمند شیعه، است. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی است؛ به همین دلیل پس از ارائه مباحث نظری، عملیات بینامتنی صحیفه با قرآن کریم که متن غایب درنظر گرفته شده، تحلیل و بررسی شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که این تعامل، بیشــتر بهصورت نفی متوازی و نفی جزئی اســت و در نمونههای اندکی، نفی کلی به کار رفته است. بنابراین پیوندی ناگسستنی میان سخنان امام و قرآن کریم وجود دارد و امام )ع(، عالوه بر الفاظ قرآن کریم، ضمن تعاملی آگاهانه، از محتوای آیات نیز بهرههای فراوان بردهاند.
واژه های کلیدی :
امام سجاد(ع)، بینامتنی، تناص، صحیفه سجادیه، قرآن، نشانه شناسی
1.دانشجوی دکتری گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران z.mohaghegh89@yahoo.com
2.دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران bayanelm@yahoo.com
دریافت مقاله